Mama
Tekst op het gedachtenisprentje
 |
De laatste weken werd je een beetje stiller, Tot ziens, liefste Ma’tje |
Brief geschreven door Carl, op de nacht dat ze gestorven is
Ma’tje,
Lieve mama, het is nu 4u00 in de morgen maandag 28/11/2005.
Ik schrijf deze brief om later nog te weten wat er door mijn hoofd ging deze laatste dagen.
De laatste keer dat ik je thuis bij mij op koffie had was vrijdag 18/11/2005. Ik zie je nog spelen met de kinderen, alhoewel het mij opviel dat je je toch grote zorgen maakte wat betreft je heupoperatie die de week daarop moest gebeuren.
De dagen gingen snel voorbij en zonder dat we het goed beseften was het dinsdag 22/11/2005, de dag van de opname in het ziekenhuis Maria Middelares te Gent.
Nog een laatste telefoontje om je veel geluk toe te wensen.
Papa zat ondertussen ook vol zenuwen af te wachten.
Woensdag 23/11/2005 in de vroege ochtend belde Pa mij op om te zeggen dat de operatie goed gelukt was, maar dat ze nog op intensieve lag. In de namiddag kreeg ik dan een telefoontje dat ze naar haar kamer verhuisd was.
Wat ben ik blij dat ik dan samen met Sabine en Tiany op donderdag 24/11/2005 nog in de namiddag op bezoek geweest ben. Je zag er eigenlijk heel goed uit, alleen was je een beetje gezwollen. Ik grapte nog dat je precies een beetje verdikt was.
Tiany was eerst een beetje onrustig, maar tegen het einde van ons bezoek heeft ze nog eens kiekeboe gespeeld met haar Meme. Dit moet ongeveer één van haar laatste gelukkige momenten geweest zijn. Wat was ze toch gek op haar kinderen en haar kleinkinderen. Natuurlijk ook op Papa, al zei ze dat soms op een “speciale” manier.
Papa scheen ook opgelucht te zijn en alles zag er goed uit.
Het enige wat een beetje op je zenuwen werkte was het gekwebbel van de non die je naast je lag. Tegen het einde van de avond was je dan ook heel vermoeid.
Die avond begon je echter problemen te krijgen met ademhaling en heb je de verpleging gebeld. Die kwamen niet direct, maar met een beetje hulp van de non, die op gang gaan roepen is, zijn ze dan toch in actie geschoten.
Na enkele onderzoeken bleek je zo slecht te worden dat ze je direct naar spoed gebracht hebben om je van allerlei meetinstrumenten, beademing, hartpomp, enz… te voorzien. Het zag er volgens de dokter op die moment héél slecht uit.
Dit laatste wist ik pas toen Papa mij de volgende dag, vrijdag 25/11/2005, omstreeks 7.00 belde om te zeggen dat het erg gesteld was met jou.
Ik herinner mij nog goed dat ik ’s morgens huilde in de badkamer en toen Leandra (zoals altijd te vroeg op) bij mij kwam en vroeg wat er scheelde heb ik haar alles zonder veel tralala uitgelegd. Ze is toen volgens Sabine (die toen het ochtend eten klaarmaakte) huilend naar beneden gekomen.
Toen ik aan de onbijttafel zat, kwam er terug een opwelling en toen was het aan Lavinia’s beurt om de uitleg te krijgen (we zaten toen alleen aan tafel, omdat Sabine met Leandra en Tiany al naar de badkamer waren). Ze was zo verdrietig, maar ik vond dat ze het moest weten dat haar Meme doodziek was.
Ik heb ze dan naar school gebracht en aan de juffen verteld wat er gebeurt was. Ze gingen hen zo goed als mogelijk opvangen. Tegen de middag waren ze beter gezind, maar toch kwamen vanaf dan regelmatig vragen over hoe het met jou was en wat de dokters allemaal met jou deden.
Vanaf die moment is Papa meestal met Viviane naar jou gegaan, en zo werden wij telefonisch op de hoogte gehouden. We losten elkaar af met de bezoeken en er was een familiegevoel dat ik al lang niet meer meegemaakt had.
Ik ben je toen diezelfde dag gaan bezoeken om 14.30 op de intensieve. Je lag daar maar tussen drie torens van meetinstrumenten en medicatie, beademd door een beademingstoestel en je hart kloppende met behulp van een hartpomp. Op dat moment dacht ik dat je er alleen dood, nog erger kon uitzien.
Je had echter toch een beetje een roze kleur en de verpleger bevestigde dat ze jou stabiel gekregen hadden, in zoverre dat mogelijk was.
Gelukkig was mijn broer Patrick daar op dat moment, aan wie ik steun had.
Zaterdag 26/11/2005 ben ik dan niet bij jou geweest omdat er andere familieleden op bezoek wilden komen (waaronder Frank en Tante die je nog niet gezien hadden) en omdat het aantal bezoeken erg beperkt was (11.00-11.30; 14.30-15.00 en 19.00-19.30) moesten we de bezoeken een beetje verdelen.
In die namiddag hebben ze ook de beademing afgebouwd en je wakker laten worden. Je had natuurlijk nog die beademingsbuis in je keel en dat vond je heel erg. Tegen de avond hebben ze je dan van die vervelende buis in je keel verlost. Het moet voor jou erg beangstigend geweest zijn om zo wakker te worden.
We waren allen echter al opgelucht dat je vooruit ging.
De laatste dagen had ik Papa ook veel aan de telefoon om de laatste berichten te horen of om hem een hart onder de riem te steken.
Zondag 27/11/2005 ben ik dan om 11.00 op bezoek geweest en toeval wil dat Patrick daar ook weer was. Toen we bij jou kwamen was ik blij dat je wakker was en ons herkende. Na een paar kusjes kwam de dokter bij ons en hij leek erg optimist. De hartpomp sloeg maar 1 slag op de 2 meer en hij was van plan deze in de late namiddag te verwijderen.
Je had echter veel pijn en ik herinner mij nog een blik in jou ogen, die ik vroeger nog nooit gezien had. Je keek zo van “ocharme moet ik dat nu allemaal meemaken en wat gebeurt er hier toch met mij” ook was er tegelijkertijd zo iets van “laat dit niet de laatste keer zijn dat ik jullie zie, ik hou toch zoveel van jullie”. Je was echt angstig, ik kon dat duidelijk zien.
’s Middags zijn Papa en John dan bij jou geweest, en daarna zijn ze naar het poppenspel gekomen, waar ik ook was met Lavinia en Leandra. Ze wisten tegen mij te vertellen dat je optimist was, dat de hartpomp ook verwijdert was en dat je nog gezwaaid hebt naar hen toen ze vertrokken.
Gelukkig was je al iets beter gezind tegen Papa dan bij zijn vorige bezoek, want het zou de laatste keer zijn dat Papa je levend zag. Hopelijk houdt hij deze gedachte goed vast.
’s Avonds is Viviane nog met Jean-Pierre langsgegaan en toen heeft Viviane daarna ook nog gebeld dat alles goed scheen te gaan. De dokters spraken er zelfs van om haar eventueel de volgende dagen naar een kamer met hartbewaking te brengen (dit was terug een stap in de goeie richting).
Ik zou echter maar gerust zijn als je zonder die hartpomp verder stabiel bleef. ’s Avonds ben ik dan, met het relatief goede nieuws in gedachten, nog eens onze sauna binnengesprongen, om af te kicken van de emoties van de voorbije dagen
’s morgens maandag 28/11/2005 omstreeks 2.30 werd ik uit mijn bed gebeld door Papa, die zei dat het erg slecht ging met jou en dat hij naar het ziekenhuis ging. Even later belde ook Viviane mij met hetzelfde bericht. Ik heb mij dan even sterk gehouden en mijn andere broers gebeld. Daarna ben ik na even twijfelen (vraag mij niet waarom) toch naar het ziekenhuis vertrokken.
Toen ik aankwam zag ik ook Patrick in de gang van de instensieve staan, maar toen ze de deur van de intensieve openden, wist de verpleger ons te zeggen dat je reeds overleden was. Dit was hard, maar ik herinner mij nog goed dat ik tegen Patrick zei dat we ons sterk moesten houden voor Papa. Alhoewel ik zelf eigenlijk niet goed meer kon reageren.
We zijn dan naar de kamer gebracht en daar hebben we Papa en Viviane in ons armen gesloten. Jijzelf lag daar maar, zoals ik vroeger reeds enkele doden gezien heb.
Dit klinkt hard, maar voor mij was jij al ver weg naar die betere plaats, zonder pijn. Het is telkens op dit soort momenten, dat ik altijd heel sterk geloof in God en de Hemel.
Voor mij was je nu bij je zoontje Filip, die jij en Papa veel te vroeg verloren hadden en die je nu weer in je armen kon sluiten. Ook Meme Anaïs stond je waarschijnlijk op te wachten en die zou je dan wel rondleiden in de Hemel.
En toen keek ik naar Papa, wat zag hij er verschrikkelijk alleen uit. Zijn gezel voor al die jaren was weg en hij was totaal de kluts kwijt (zoals wij allemaal eigenlijk). Ik had zo’n medelijden met jou, Papa. Het was moeilijk om de juiste dingen te zeggen.
De dokter deed toen zijn uitleg. Ik vond hem erg geloofwaardig en ik denk dat we niemand iets moeten verwijten dat ze niet genoeg gedaan hebben of dat ze niet eerder ingegrepen hebben. We kunnen God dankbaar zijn dat je eigenlijk nog een paar dagen gekregen hebt om afscheid te nemen van een paar geliefden.
O Mama, wat had je waarschijnlijk graag nog een paar jaartjes met mijn kindjes kunnen spelen. Die gedachte snijdt als een mes in mijn hart. Je zag hen zo graag en stond er altijd klaar voor.
Na Papa overtuigd te hebben om bij Viviane te slapen, ben ik toen ook naar huis gegaan en Sabine het nieuws gemeld (die was ook heel verdrietig). Bedankt Sabintje, dat ge der altijd zijt voor mij. Verder heb ik nog John, Frank (die was ondertussen ook al naar het ziekenhuis) en Tante gebeld.
Dan ben ik achter mij PC gekropen en beginnen schrijven. Ik wou de gedachten van de laatste dagen niet vergeten en omdat ik angst had ze toch te vergeten, heb ik ze dan maar opgeschreven.
Mama toch, ik mis je nu al zo erg. Ik ben bang om Lavinia en Leandra het nieuws te melden. Ze zijn nog zo klein en ze zagen je erg graag. En dan is er Tiany nog, die zal je hoogstwaarschijnlijk niet meer herinneren als ze groter is.
’t Is allemaal zo erg.
Waarom ben je niet nog een beetje bij ons gebleven?
Ik hoop alleen dat God mij nu de sterkte geeft om er voor Papa te zijn en hem te helpen waar ik kan. A.u.b. God, help hem doorheen deze zware tijd en laat hem de positiefste herinneringen het meest in zijn gedachten houden.
Het is nu 6.10, ik ben moe en verdrietig.
Ik ga nog een beetje in de armen van mijn Sabintje liggen en mij een beetje laten troosten en ook zeggen dat ik haar graag zie. Men doet zoiets eigenlijk veel te weinig tijdens zijn leven.
Dag Mama, slaapwel en ik zie je wel weer bij de Hemelpoorten (maar toch liefst niet vroeg). Hou a.u.b. ook een oogje in het zeil voor ons van daarboven.
Kusjes en knuffels
Carl
Liefste Ma'tje - Gelezen door Carl
Liefste Ma’tje,
Vorige week donderdag.
Ik zie je nog altijd kiekeboe spelen,
met mijn jongste dochtertje, Tiany.
Nu maandag.
In de vroege ochtend,
was alles al passé.
Het was wel een hele korte tijd om afscheid te nemen.
Maar ja, das ‘t leven, zullen anderen wel zeggen.
Nu zitten we hier allen samen in de kerk
en brengen jou een laatste groet.
Pa, John, Patrick, Frank, Viviane en ikzelf,
samen met ons eigen gezin.
Elk met zijn eigen herinneringen,
de mooie en ook de minder mooie.
Soms werkte je ook wel eens op ons zenuwen.
Als je bij ons thuis, zo nodig eens wilde opruimen.
Of als je zonder veel diplomatie, iets zei dat kwetste.
Maar ja, dat zal wel een familietrekje zijn zeker?
Maar wat mij vooral zal bijblijven,
was je oneindige liefde,
voor je kinderen en kleinkinderen.
Zonder ook maar enig onderscheid.
Natuurlijk hield je ook van Pa.
De kleine en grote discussies die je met hem had,
die hoorden er gewoon bij,
maar gelukkig waren die steeds vlug bijgelegd.
Je kinderen en kleinkinderen,
oh God, wat zag je hen graag.
Als het met hen maar goed ging,
was al de rest van ondergeschikt belang.
Je lachte met hen,
je huilde met hen,
je speelde met hen,
maar steeds was het met hen.
We groeiden allen op en werden ouder.
Sommigen hadden ook zo hun problemen.
Maar telkens stonden jij en Pa klaar,
om ons er doorheen te helpen.
Sommige, vonden het raar,
dat je altijd de meeste aandacht,
aan de jongsten onder ons schonk.
Maar kom, het waren net die kleintjes,
die je het best op je schoot kon nemen.
Dit in gedachten,
moet het verschrikkelijk geweest zijn,
toen je zo lang geleden Filipke verloor.
Toen ik je ooit eens vroeg,
hoe je dat, in hemelsnaam overleefd hebt,
vertelde je me,
dat je toen dikwijls op een brug gestaan hebt,
om gewoonweg te springen
en zo je verdriet te beëindigen.
Toch is het de gedachte aan je andere kinderen,
die je hielp om verder te leven.
Gelukkig maar, anders was ik er nooit gekomen,
en zou ik je nooit gekend hebben.
Achteraf gezien, kan ik maar één ding zeggen.
Zowel jij als Papa, hebben jullie uiterste best gedaan,
om ons zo deftig mogelijk op te voeden.
Wat we nu met ons verder leven aanvangen,
dat hebben we zelf in handen.
Jij hebt ongetwijfeld je deel volbracht.
Zo, ’t is nu tijd om langzaam nog eens dag te zeggen.
Hoewel ik nog zoveel over jou zou kunnen vertellen.
Gelukkig geloof ik er vast in,
dat er een hemel bestaat.
Je zit daar nu naar ons te kijken,
en je wil waarschijnlijk niet,
dat we zoveel verdriet hebben.
Pa houden we liefst nog even bij ons.
We zullen er altijd zijn,
om hem te steunen,
als hij het moeilijk heeft.
Dag Mama, het zal waarschijnlijk tot in de hemel zijn.
Maar als we daarin blijven geloven,
wat zijn dan die tientallen jaarkes,
tegen dat we elkaar daar weerzien.
Doe onze dierbare overledenen daarboven de groeten,
En geniet van het weerzien met je zoontje Filip.
Hou ook nog een oogje in het zeil,
zodat wij behoed worden,
voor te grote problemen.
Salu Mama, ik zal je nooit vergeten.
Bij alles wat ik doe,
zal er wel altijd een deel van mij zijn,
die aan je denkt.
Tot ziens, Ma’tje
Ons Ma - Gelezen door Vifke
Ons ma’tje leefde voor haar familie.
Ieder reisje, examen, of moeilijk moment
stak ze een kaarsje aan om ons te beschermen.
Vrienden en kennissen merkten soms op,
dat ze over niets anders kon praten,
maar ze had ook niets anders nodig;…
ons en werken.
Werken, want luiheid was uit den boze.
Hoe dikwijls stond ons ma niet ’s avonds laat
en in het weekend te strijken,
na haar dagtaak bij de RTT.
We zien haar nog zo staan…
in de veranda van ons huis in de Gontrodestraat
en later in de garage
van ons nieuw huis in Lochristi.
De enige hobby die ze zichzelf toeliet
was tuinieren…
een hobby mocht vooral niet nutteloos zijn.
Vorige zomer moest ze persé
nog wat bomen vellen in “den hof”.
Als alles in bloei stond,
moesten we steevast
met haar eens “den toer van den hof” maken,
ieder bloempje in ’t latijn en triviaal benoemd.
Stekjes uitwisselen met vrienden, buren en ons.
Toen we nog allemaal klein waren
ging ze ook graag op reis.
Isola Bella, Rimmini , lago di Garda, Torricella,
Rinn, Cagne sur mèr en Salou,
roepen bij ons
onvergetelijk prettige momenten op.
Tijdens de rit naar onze bestemming
werd ons aardrijkskunde bijgeschaafd:
“kijk kindjes, nu rijden we door het centraal massief”…
of, “zie Montelimar,
zeer gekend voor zijn nougat”.
De caravan in Blankenberge
maakt ook een deel uit
van onze jeugdherinneringen
met ma, pa, tante en mémé Anaïs,
haar geliefde moeder.
Elk zijn caravan, het leek wel een zigeunerkamp.
Ons ma kon ieder plekje waar ze was
gezellig maken.
’s Zondagsmorgens pistolets in onze pijama,
gezellig babbelen
en ’s namiddags kijken naar “Rijsel”,
want ons ma was ook een filmmaniak.
Tijdens haar jeugdjaren in Kortrijk,
liep ze samen met haar zus Viviane,
de cinema’s plat.
Als jonge vrouw was ze ook heel sportief.
Basket was haar ding, eerst bij Kortrijk-Sport,
later toen ze in Gent kwam wonen,
bij Hellas-Gent,
waarmee ze kampioen speelde.
Zwemmen kon ze ook goed
en heel ons gezin moest dan ook deelnemen,
aan de wedstrijden van de RTT.
Ons papa leerde ze immers kennen via de RTT.
Er was een bal van ’t werk
en zo ontmoette een mooi meisje uit Kortrijk
een magere knappe gast uit Gent.
Ze trouwden in 1949 en kregen nog veel kindjes.
Mama, je blijft in onze herinneringen leven.
Voorbeden - Gelezen door de kleinkinderen
Bidden wij voor onze lieve Meme.
Zij heeft haar taak als echtgenote en moeder,
met hart en ziel volbracht.
Moge God haar in de Hemel,
belonen met eeuwige vrede en vreugde.
Laat ons bidden
Bidden wij voor Pepe en ons allen.
Moge God ons nieuwe kracht schenken,
op de weg die voor ons ligt.
Mogen wij al het goede en edele,
uit het leven van Meme,
als een kostbare erfenis meedragen
in ons verder leven.
Laat ons bidden
Bidden wij voor ons allen hier aanwezig.
Mogen wij,
voor de tijd die ons hier is gegund,
elkaar nabij blijven,
in liefdevolle en zorgzame aandacht.
Laat ons bidden
Liefste Meme - Gelezen door de kleinkinderen
Liefste Meme,
Ook u kleinkinderen groot en klein,
vinden u heengaan van ons zeker niet fijn.
De kleinsten onder ons zullen u missen in hun midden,
maar van zodra ze het kunnen zullen ze zeker voor u bidden.
Wij als grootsten hebben evenveel verdriet,
omdat je ons zo onverwacht achterliet.
Meme wat er ook in ons leven nog gaat komen,
een betere engelbewaarder kunnen we niet dromen.
Liefste Pepe we weten voor u wordt het ook zeer zwaar,
maar je mag zeker zijn, met ons allen staan wij voor u klaar.
Meme vaarwel,
goede reis en tot later
U bengels.
Tekening van Lavinia
Tekening Leandra
Knutselwerkje van Leandra
Gedichtje van Vifke
Mijn hart zit vol tedere herinneringen
Het lijkt of ik je zo weer spreken zal
Dat je de dans kon ontspringen
Weg uit dit tranendal
Het kan toch niet zijn dat ik je nooit meer zie!
Heel gewone en innige momenten beleven
Zeg me dan toch eens… wie
Kan me zoveel liefde geven.